Vrijwilliger Maurice: Ik schaam me diep

Maurice, vrijwilliger bij de Luisterlijn

Mijn dochter van zeven zag laatst een poster in een bushokje met de tekst “Ik schaam me diep”.  Het ging op die poster over de ziekte Lepra. “Waarom schaamt die meneer zich dan?”, vroeg ze zich af.  We raakten in gesprek over ziekten en daarna over zorgen die mensen kunnen hebben.

Het was een inhaker naar het werk dat ik bij de Luisterlijn mag doen. Ik heb aan mijn dochter uitgelegd dat er mensen contact opnemen die zorgen hebben. Sommige mensen schamen zich om erover te praten in de eigen omgeving en papa mag daar luisteren naar die zorgen. “Het is altijd fijn dat er iemand is die naar je zorgen luistert”, concludeerde mijn dochter.

"Ik leef eigenlijk alleen nog voor mijn hondje", zo begint een gesprek dat ik bij de Luisterlijn een tijdje geleden mocht ontvangen. Ik heb een mevrouw met een zachte en aardig klinkende stem aan de telefoon. Ze klinkt verdrietig, wanhopig. Ik kan dit horen zonder dat ze de woorden “verdrietig” en “wanhopig” uitspreekt. In de zachte bewoording van haar stem hoor ik teleurstelling en de schaamte om erover met anderen te praten. Ze schaamt zich diep. We raken in gesprek en we voeren een mens-tot-mens gesprek over leven, dood, over hoop en over het moois dat het leven en de dood te bieden hebben.  

Het was een gesprek waarin sprake was van echte, wederzijdse aandacht. De mevrouw ervaarde dat het leven uitzichtloos voor haar is. Ik doe mijn best om begrip te tonen voor haar situatie en ik spreek dit uit. 

Later die week heb ik nog gefilosofeerd met mezelf over hoe het zijn moet als je leven zo uitzichtloos is. Wanneer je geen sociale contacten, geen familie, geen werk, geen goede woonruimte en weinig geld hebt. Maar wel je leven. En je hondje. Dat moet wel heel heftig zijn. Ik vind het dan niet zo gek dat er dan gedachtes in je opkomen die je proberen aan te tonen dat de dood meer voordelen heeft dan het leven. Ik vind het mooi om in de stilte te fantaseren hoe het zal zijn na dit leven, of zonder dit leven.
Op dat moment bedacht ik hoe een kind van zeven om zou gaan met dit soort vragen op het vlak van zingeving. Hoe zou u tegen dit thema aankijken vanuit de visie van uw eigen, zevenjarige ik?  

De mevrouw uit dit voorbeeld heeft voor het leven gekozen. Een aantal weken later herkende ik haar stem en we voerden een gesprek met een ander onderwerp.  Ze weet dat de de Luisterlijn vrijwilligers graag naar haar luisteren en meedenken. Deze mevrouw realiseert zich ook dat het bij die contacten blijft.  Een kant-en-klare oplossing is er niet. Wie weet wel een lichtpuntje, een stukje hoop. 

De poster uit het bushokje is nu weg. Dingen komen en dingen gaan op het levenspad, en gelukkig is het ook zo met heel veel zorgen die mensen hebben.